El Nino etkisi başladı: Şeker kıtlığı kapıda, gıda fiyatları yükseliyor

Hava olayı El Nino'nun da etkisiyle küresel şeker üretimi kritik seviyelere düştü, fiyatlar fırladı. ABD Tarım Bakanlığı verilerine göre, dünya şeker stoklarında şu anda 68 günden daha az bir süre yetecek kadar şeker bulunuyor.

Küresel şeker rezervleri Pasifik‘teki sıcak su akıntısı nedeniyle başlayan El Nino hava fenomeninin etkisiyle son 14 yılın en düşük seviyesini gördü. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) küresel emtia piyasası araştırmacısı Fabio Palmeri, FAO’nun 2023-24 sezonunda küresel şeker üretiminde bir önceki yıla kıyasla yüzde 2’lik bir düşüş öngördüğünü ve bunun da yaklaşık 3,5 milyon tonluk bir kayba yol açacağını söyledi.

Bu kısmen, küresel hava modellerini değiştiren ve kuraklıktan sellere kadar aşırı hava koşullarına neden olabilen doğa olayı El Nino’dan kaynaklanıyor. Bilim insanları iklim değişikliğinin El Nino’yu daha da şiddetlendirdiğini söylüyor.

Ayrıca şeker; etanol gibi biyoyakıtlar için giderek daha fazla kullanılıyor, bu nedenle küresel şeker rezervleri 2009’dan bu yana en düşük seviyesinde.

Euronews‘in aktardığına göre, dünyanın en büyük şeker ihracatçısı Brezilya’da hasat ancak sadece 2024’ten sonraki boşlukları kapatmaya yardımcı olacak. O zamana kadar, Sahra altı Afrika’dakilerin çoğu gibi ithalata bağımlı ülkeler savunmasız kalmaya devam edecek.

Dünyanın 68 günlük şeker stoku var

Dünyanın ikinci ve üçüncü en büyük ihracatçıları olan Hindistan ve Tayland’da da alışılmadık derecede kurak geçen havaların hasada zarar vermesinin ardından küresel arzın azalması nedeniyle dünya genelinde şeker 2011’den bu yana en yüksek fiyatlardan işlem görüyor.

Fiyat kontrolleri üretimi daha da sınırlayabilir

Tayland 2018’den bu yana ilk kez fiyat kontrolleri uygulamaya başlayarak şeker fiyatlarındaki artışı birkaç gün içinde tersine çevirdi. Anantasuk bunun çiftçileri gelirlerini sınırlayarak şeker yetiştirmekten caydıracağını söylüyor.

Çiftçilerin daha yüksek maliyetlerle başa çıkmalarına yardımcı olmak için toptan satış fiyatlarının yükselmesine izin verilmişti. Bu kısmen hükümetin tarlalarını yakmamaları yönündeki talebi nedeniyle oldu. Tarlaların yakılması hasadı daha ucuz hale getiriyor ancak Tayland’ın çoğunu yoğun bir dumanla kaplıyor.

Tarımsal veri ve analiz firması Gro Intelligence‘ın kıdemli araştırma analisti Kelly Goughary, Brezilya’da hasadın geçen yıla kıyasla yüzde 20 daha fazla olacağının tahmin edildiğini belirtiyor. Ancak ülke Güney Yarımküre’de olduğu için küresel arz mart ayına kadar artmayacak. USDA’ya göre bunun nedeni Brezilya’da bu yılın başlarında hava koşullarının elverişli olması ve şeker kamışı ekilen alanlardaki artış.

Kaynak: yesilgazete